maart 2012
Patiënt A, 50 jaar, ondergaat een grote vaatoperatie. Aan het eind van de ochtend treedt hierbij in korte tijd groot bloedverlies op (1000 ml) en daarom wordt door de anesthesist opdracht voor transfusie gegeven. Via een anesthesiemedewerker ontvangt het bloedtransfusielaboratorium een aanvraag voor 3 EC’s. De bloedproducten worden klaargemaakt voor patiënt A en naar de operatieafdeling gebracht.
EC 1 en 2 worden volgens de opdracht van de anesthesist toegediend. Daarna wordt op de HemoCue het Hb gecontroleerd, het Hb is > 6,0 mmol/L.
De volgende dag ontvangt het bloedtransfusielaboratorium EC 3 retour. Het bloed is op dat moment veel langer dan het toegestane ½ uur buiten een gevalideerde bloedbewaarkoelkast bewaard. Daarom mag het EC niet meer terug worden geplaatst in de voorraad van het laboratorium maar moet het worden afgevoerd.
Bij groot bloedverlies is het volgens de ziekenhuisregels toegestaan om meerdere bloedproducten tegelijk voor een patiënt op de operatieafdeling beschikbaar te hebben. Toediening dient dan wel binnen 6 uur na uitgifte te hebben plaatsgevonden. Alleen wanneer een EC dat uiteindelijk niet toegediend hoeft te worden binnen een ½ uur wordt teruggebracht op het laboratorium dan mag het EC worden teruggenomen en later opnieuw uitgegeven worden. Om nodeloos verloren gaan van bloedproducten te vermijden moet de aanvrager er dus redelijk zeker van zijn dat alle tegelijk aangevraagde bloedproducten daadwerkelijk toegediend moeten worden.
Bij navraag in het geval van patiënt A blijkt dat de anesthesist slechts 2 EC’s had besteld. De anesthesiemedewerker heeft op eigen initiatief het aantal opgehoogd naar 3 EC’s. Hiermee een handeling verrichtend waarvoor aan anesthesiemedewerkers geen bevoegdheid is verleend.
De anesthesiemedewerker is een niet zelfstandig bevoegde beroepsbeoefenaar.
De Wet BIG stelt de volgende voorwaarden:
- de niet zelfstandig bevoegde handelt in opdracht van een zelfstandig bevoegde (arts, tandarts of verloskundige);
- de niet zelfstandig bevoegde handelt overeenkomstig de aanwijzingen van de zelfstandig bevoegde;
- de niet zelfstandig bevoegde mag een voorbehouden handeling alleen uitvoeren indien zowel hijzelf als de opdrachtgever redelijkerwijs mag aannemen dat hij beschikt over de bekwaamheid om de opdracht naar behoren uit te voeren.
Het beroep van anesthesiemedewerker is niet geregeld binnen de wettelijke regelingen van de Wet BIG maar valt wel binnen de reikwijdte van de Wet BIG. Een anesthesiemedewerker die ook een afgeronde verpleegkundige opleiding heeft kan voor de verpleegkundige handelingen aan de Wet BIG artikel 3 worden getoetst.