Een 75-jarige leukemie (AML) patiënt is opgenomen wegens koorts bij Azacitidine gebruik, koorts is een zeer vaak voorkomende bijwerking van dit middel. Tijdens de opnameperiode krijgt hij ook een erytrocyten transfusie. De eerste zak is zonder bijzonderheden toegediend maar bij inlopen van de tweede eenheid, ongeveer 0:45 uur na start transfusie, krijgt patiënt een koude rilling. Zijn temperatuur stijgt van 36,3ºC naar 38,1ºC.

Transfusiereactie onderzoek wordt ingezet. In de urine zijn Hb/ery’s 3+ en eiwit 1+, echter dit wordt toegeschreven aan inbrengen van een verblijfskatheter (CAD) en gebruik Azacitidine (vaak voorkomende bijwerking: hematurie en nierfalen). Er worden geen aanwijzingen voor een hemolytische transfusiereactie gevonden in de uitslagen van serologie en biochemie. ’s Avonds, ongeveer 8 uur na stoppen van de transfusie, is zijn temperatuur weer gedaald naar 36,7ºC.

Tot zover passen de symptomen en bevindingen van het transfusiereactie onderzoek ook bij een niet-hemolytische transfusiereactie. Enige tijd later blijkt dat de bloedkweek die is afgenomen na de reactie positief is voor Pseudomonas. Er wordt gestart met antibiotica i.v. De kweken van beide EC’s blijven steriel. Eveneens een vaak voorkomende bijwerking van Azacitidine is verhoogde kans op infecties en neutropene sepsis. Twee dagen na de transfusiereactie heeft patiënt nogmaals een koortspiek tot 38,6ºC gehad, daarna is zijn temperatuur genormaliseerd. Er is geen infectiebron (m.n. geen urineweginfectie) bij de patiënt gevonden.

Betreft dit een transfusiereactie?

  • Gezien de relatie in tijd (reactie tijdens inlopen 2e EC) moet dit beoordeeld worden als transfusiereactie
  • De kans dat de reactie daadwerkelijk aan de transfusie is gerelateerd wordt beoordeeld in de imputabiliteit

Welke meldcategorie is van toepassing?

  • Omdat de bloedkweken die na de reactie werden afgenomen positief zijn bevonden en de kweekuitslag relevant wordt beschouwd zijn de symptomen en bevindingen passend voor meldcategorie post-transfusie bacteriëmie/sepsis

Welke imputabiliteit?

  • De kweken van beide bloedproducten bleven negatief, het is onwaarschijnlijk/uitgesloten dat de pseudomonas besmetting via het donorbloed is overgedragen
  • De temperatuur normaliseerde spontaan na ca. 8 uur, het tijdsbeloop is daarom niet goed passend bij post-transfusie bacteriëmie/sepsis
  • Er is een vermoedelijke andere oorzaak (Azacitidine) aan te wijzen

TRIP hulpmiddel ter bepaling van de imputabiliteit:
Klinisch beeld aanwezig tijdens/na Tf (basisscore)
+1

Score 4 = zeker

Score 3 = waarschijnlijk

Score 2 = mogelijk

Score 1 = onwaarschijnlijk

tel hierbij op:
Tijdsbeloop passend bij de vermoede reactie
+1
Bijbehorende bevindingen van aanvullend onderzoek
+1
Uitsluiting van andere oorzaken
+1
Aantonen vermoedelijke andere oorzaak
1

Toepassen van het TRIP hulpmiddel levert in deze casus op:
Klinisch beeld aanwezig tijdens transfusie
= +1
Tijdsbeloop niet goed passend
= +0
Bevindingen aanvullend onderzoek (bloedkweek patiënt)
= +1
Uitsluiten andere oorzaken niet mogelijk
= +0
Andere vermoedelijke oorzaak aanwezig
1
score
1

De casus is geregistreerd als: Post-transfusie bacteriëmie, onwaarschijnlijk, ernst 1

*****