Een transfusiereactie met koorts, dyspnoe en tensiestijging
Een 85-jarige man is opgenomen op de afdeling orthopedie. Enkele dagen na een operatieve ingreep wordt bij een Hb van 4,8 mmol/L transfusie (Tf) met
2 erytrocytenconcentraten (EC) aangevraagd. In de ochtend is het 1e EC zonder bijzonderheden toegediend, ’s avonds wordt het 2e EC gestart. Tegen het eind van deze transfusie, er is dan ruim ¾ van het EC ingelopen, krijgt de patiënt een koude rilling (KR). Hij is kortademig, klaagt over misselijkheid en hij moet braken.
De toediening wordt gestaakt. Controles van de vitale functies laten saturatiedaling, tachycardie, tensiestijging en temp.stijging zien. Patiënt krijgt O2 via een non-rebreathing mask (NRM) en er wordt onderzoek naar de reactie ingezet.
| 3/7 | 20:15 (voor Tf) | 23:00 (bij reactie) | 23:18 | 23:55 | 4/7 03:21 |
| Temperatuur (°C) | 36,5 | 38,5 | 39,8 | 37,5 | |
| Tensie (mmHg) | 140/71 | 164/113 | 123/67 | ||
| O2 saturatie (%) | 94 | 76 | 96 (met 15L O2) | 95 | |
| Pols (sl/min) | 108 |
- De uitslagen van LDH, bilirubine en haptoglobine kunnen passen bij hemolyse.
- De kruisproeven met materiaal van voor en na transfusie blijken achteraf een positief resultaat op te leveren.
- Op de X-thorax van 4/7 wordt een spoortje pleuravocht beschreven, maar er is geen conclusie die wijst op TRALI of TACO.
- Bloedkweken van patiënt en de kweek van het bloedproduct blijven alle negatief.
- Bloedgroep serologisch onderzoek (PEG) door Sanquin toont anti-E aan, ook in materiaal van voor transfusie is anti-E zwak aantoonbaar.
| voor Tf | 3/7 na reactie | 5/7 | |
| Hb | 4,8 | 6,3 | 5,6 |
| LDH | 239 | 532 | |
| Bilirubine | 8 | 38 | |
| Haptoglobine | 1,7 | <0,1 |
Bespreking
Bij aanvraag van de EC’s is met de gebruikelijke techniek de screening op irregulaire antistoffen bij deze patiënt uitgevoerd en negatief gebleven (Liss/Coombs) en de EC’s zijn volgens Type & Screen (T&S) methode uitgegeven. Het 1e EC was toevalligerwijs negatief voor antigeen E, het 2e EC was positief. De screening van het pretransfusie bloedmonster die achteraf werd uitgevoerd door Sanquin bleef in Liss/Coombs eveneens negatief maar werd zwak positief bevonden bij toepassing van een andere techniek (PEG), dat verklaard waarom toen deze anti-E wel is geconstateerd.
De symptomen die zijn waargenomen bij patiënt kunnen passen bij verschillende transfusiereacties. Bij dyspnoe met saturatiedaling en tensiestijging moet worden gedacht aan volume overbelasting, maar ook bij acute hemolyse, bacteriëmie/sepsis, TRALI of een anafylactische reactie wordt soms tensiestijging gezien. Het verloop van de reactie en hemolyseparameters en de bevindingen van de kruisproeven en bloedgroepserologie maken het in deze casus aannemelijk dat de reactie op hemolyse berust.
Melding aan TRIP: Acute hemolytische transfusiereactie, ernst 2, imputabiliteit zeker
Reacties s.v.p. opsturen naar a.v.tilborgh@tripnet.nl